Tak zadbane wioski chyba trudno spotkać w innych częściach Polski. Krajobraz Krainy Góry św. Anny cechuje dbałość o estetykę otoczenia i poszanowanie środowiska przyrodniczego. Wędrując po lokalnych szlakach warto przyjrzeć się mijanym wsiom, które pielęgnują tradycję, dbają o dorobek kulturowy i rozwój swoich małych ojczyzn. Wszystkie te działania wpisują się w utworzony w 1997 r. konkurs „Piękna Wieś Opolska” Programu Odnowy Wsi. Konkurs wyłania i promuje najlepsze wzorce działania w poszczególnych sołectwach inspirując mieszkańców do dalszej pracy. Piękno wizualne, choć ważne, znajduje się tu na drugim planie. Kluczowe jest piękno wiejskiej wspólnoty z chęcią współpracy i nastawieniem na wspólne osiąganie wymiernych postępów.
Szlak turystyczny rozpoczyna się w miejscowości nazywanej „szmaragdem opolskiej ziemi”, czyli w Kamieniu Śląskim. Wieś wielokrotnie była nagradzana za działania lokalne i łączenie funkcji miejscowości sanatoryjnej z obiektem pątniczym, a także jako miejsce, którego mieszkańcy wykorzystują naturalne zasoby regionalne do realizacji działań na rzecz wsi. Warto zobaczyć Plac Spotkań ze stawem, który mieszkańcy odnowili wykorzystując kamień wapienny. Ten surowiec jest również często wykorzystywany do ozdoby elewacji zabudowy mieszkalnej w Kamieniu Śląskim. Inną realizacją powstałą przy zaangażowaniu mieszkańców jest Izba Tradycji. Dawny budynek, w którym mieściła się kuźnia, straż pożarna i wodociągi, pokryto wzorami typowymi dla ornamentyki śląskiej. W jego wnętrzu są dawne przedmioty codziennego użytku, a także dokumenty, zdjęcia i obrazy pokazujące historię wsi.
Niedaleko Kamienia Śląskiego jest malownicza wieś Kamionek, która w 2009 r. zajęła trzecie miejsce w konkursie „Piękna Wieś Opolska”. Staraniem mieszkańców zagospodarowano centrum wsi wykorzystując wapień. To miejsce spotkań i wizytówka wsi. We wsi zrewitalizowano również staw i przebudowano kaplicę.
Tuż za Krapkowicami nad rzeką Osobłogą leży Pietna. Wieś położona jest w naturalnej dolinie, którą okalają łagodne wzniesienia. W 1997 r. została zalana w czasie powodzi. Na pamiątkę mieszkańcy postawili w centrum fontannę-pomnik, która upamiętnia poziom wody podczas powodzi. Staraniem mieszkańców w Pietnej powstały boiska, remiza… a nawet kort tenisowy.
CZY WIESZ, ŻE?
Korony dożynkowe to duma Opolszczyzny. W Pietnej gospodynie wykonują je metodą ziarenkową, która wymaga precyzji i cierpliwości. Zimą ziarna zboża moczy się i nawleka na nitki, a następnie umieszcza na metalowych stelażach. Korona składa się z kilku tysięcy ziaren.
Dumą Brożca jest piękny, unikatowy XIX-wieczny spichlerz. Powstaje tu m.in. muzeum sprzętu rzemieślniczego i rolniczego złożone z pamiątek udostępnionych przez mieszkańców. Warto odwiedzić również odtworzone źródełko, przy którym arcybiskup Nossol w dzieciństwie pasł krowy i słuchał opowieści o dziejach wsi. Aby dotrzeć do źródełka trzeba na zakręcie drogi prowadzącej z Krapkowic do Brożca wjechać w polną dróżkę między uprawy rzepaku, aż po las.
Kolejnym punktem na szlaku jest Kórnica, laureatka nagrody Najpiękniejszej Wsi 15-lecia Odnowy Wsi Opolskiej. „Zadbana wieś dobrych gospodarzy, rzemieślników, słynąca z pielęgnowania tradycji i przyjazna dla wszystkich”- to motto Kórnicy. Dzięki staraniom mieszkańców we wsi powstała izba regionalna i wiejski dom kultury. Wieś wiosną i latem tonie w zieleni i kwiatach.
Piękno opolskich wsi to także dbałość o lokalne zasoby przyrodnicze. W Straduni dzięki staraniom mieszkańców zrealizowano szereg projektów wspierających bioróżnorodność i ekologię. Warto odwiedzić malownicze starorzecze Odry i przejść się ścieżką „Wśród olsów”, a także zobaczyć 150-letniego kasztana, którego sadzonki przekazywane są mieszkańcom.
Szlak najpiękniejszych wsi opolskich kończy się w Walcach. Estetyka i kultywowanie tradycji wsi to wartości, które wyróżniono w dziesiątej edycji konkursu „Piękna Wieś Opolska”. Jest tutaj bogato wyposażona izba tradycji. Na spragnionych odpoczynku czekają tu również zadbane, ukwiecone skwery.